Ons energie metabolisme bevindt zich in één van twee staten.
Ofwel in de staat van vetopslag of in de staat van vetverbranding.
Maar wat maakt dat ons lichaam overschakelt van de ene staat naar de andere?
Je zou kunnen redeneren dat ons lichaamsmetabolisme de overgang van de seizoenen volgde en dat we zo mee-geëvolueerd zijn.
Er is het koude seizoen (winter) en het warme seizoen (zomer).
In de winter was er weinig voedsel en in de zomer was er veel voedsel, voornamelijk dierlijk voedsel.
Ook planten weten dat de winter er aan komt en laat hun blad vallen of maken zaden.
De energie opslag van planten is voornamelijk in de vorm van koolhydraten, daar waar het bij de dieren en de mens voornamelijk vet is.
Aan de andere kant, in de lente, wanneer de dieren uit winterslaap komen en zich opnieuw beginnen voeden, bestaat de opmaak van hun voeding bijna geheel uit proteïne en vet. (denk aan de ijsbeer)
Logisch gezien zouden we dan ook kunnen zeggen dat wij als mensen, ook in ‘vetopslagmodus’ gaan tegen dat de winter er aankomt en dat we in ‘vetverbrandingsmodus’ zijn tegen de volgende zomer.
De verklaring hiervoor zou liggen in de beschikbaarheid van verschillende voedseltypes.
Vet en proteïnen zijn overvloedig aanwezig in de lente en de zomer (ook nog in de herfst), terwijl koolhydraten (zeker vóór de tijd van de agricultuur) geassocieerd werden met de herfst, wanneer het fruit aan de bomen gerijpt was en de knollen onder grond zich gevormd hadden.
Dit fruit en deze knollen waren toen der tijd wel niet te vergelijken met de opgepompte versies die nu gekweekt worden en die we in de schappen van de winkels zien liggen.
Het sleutelmechanisme dat de staat/seizoen waarin ons metabolisme zich vertoeft regelt, staat in een ingewikkelde relatie tussen het hormoon insuline en de hersenen, die enerzijds eetlust kan opwekken of onderdrukken. Dat is wat we de ‘appestat’ noemen.
Metabolisme van koolhydraten vs vet
omkeren van diabetes type2
In ‘vetverbrandingsmodus’ houden we ons lichaam slank.
Wanneer we in vetverbrandingsmodus waren, was voedsel schaars en moeilijk te bekomen.
Meestal was dit dierlijk voedsel, vis, zeevruchten, enz…
De energie uit dit voedsel komt in de vorm van vet, dus vet is dan de hoofdbrandstof waar het hele lichaam zich op moest focussen.
Van de manier waarop we joegen en foerageerden, tot de manier waarop we dit vet voedsel verteerden, tot de manier waarop we dan de vrijgekomen energie verbrandden via een zeer specifiek aangepast metabolisme, ketose genoemd.
“Wanneer er geen koolhydraten in het verteringsstelsel komen, moet de alvleesklier geen insuline produceren. Dit betekent dat alle acties van insuline ofwel ontbrekend zijn ofwel omgekeerd worden.”
De lever produceert dan ketone lichaampjes van vetzuren die we via onze voeding binnenkrijgen of vetzuren afkomstig uit opgeslagen lichaamsvet.
Deze ketone lichamen worden door de mitochondria (de batterijen van onze cellen) gebruikt voor energie.
Het lichaam ontvangt signalen om het metabolisme te verhogen, dus meer energie te verbranden in anticipatie van het werk (jagen-voedsel verzamelen) dat moet gedaan worden.
De appestat (onze eetlustregulator) reageert snel wanneer er genoeg voedingsstoffen zijn geconsumeerd en zend signalen naar het lichaam om zich niet meer hongerig te voelen en te stoppen met eten.
Vet zou bij voorkeur de energiebron zijn van ons lichaam omdat vet meer dan dubbel de energie aanlevert per gram t.o.v. glucose.
Dit maakt dat het makkelijker is om meer energie in de vorm van vet rond te dragen dan in de vorm van glycogeen.
In suikerverbrandingsmodus worden we steeds dikker en dikker.
Het grote probleem in onze moderne tijd, is dat voedsel niet meer schaars is en in alle seizoenen overvloedig aanwezig is.
We zijn ‘suikerverbranders’ geworden en de gevolgen hiervan zijn niet te overzien. lees meer in ‘Suikerverbrander vs vetverbrander’
Volgens de experten is er een ware epidemie van diabetes type 2, obesitas en metabool syndroom aan de gang.
De enige manier om dit aan te pakken is door aan te pakken wat aan de oorzaak ligt, namelijk onze voeding en onze levensstijl.
Bekijk onderstaande video’s van Professor Noakes en Dr. Mike Eades.
Dr. Mike Eades – ‘Paleopathology and the Origins of the Paleo Diet’
referentie
OBESITY: OVERVIEW OF AN EPIDEMIC – PMCID: PMC3228640
