Diabetes Type 2 omkeren met een low-carb dieet, het kan!
De diabetes epidemie en hoe nutritionele interventie een waardig (beter) alternatief kan bieden voor traditionele behandeling.
Ondertussen is het koolhydraatarm dieet al lang goedgekeurd als mogelijke therapie bij diabetes Type 2.
Jammer genoeg wordt dit tot de dag van vandaag door veel medici en diëtisten nog steeds niet aanvaard en zelfs afgeraden.
Verschillende systematische reviews en meta-analyses van gerandomiseerde controlestudies (RCT’s) tonen nochtans gunstige effecten van koolhydraatbeperkte diëten bij T2D op controle van glycemie, triglyceriden en HDL-cholesterol. (1-16)
Ook in de consensusrapporten (2018 -2020) van de American Diabetes Association ( ADA) en de European Association for the Study of Diabetes werden koolhydraatarme diëten erkend als geschikte voedingsopties. (17)
In 2020 meldde de ADA (18) :
Voor personen met diabetes type 2 die niet voldoen aan de glycemische doelstellingen of voor wie het verlagen van de medicatie een prioriteit is, blijkt het verminderen van de algehele koolhydraatinname dmv een koolhydraatarm of een zeer koolhydraatarm (keto) eetpatroon een haalbare optie.
Niettegenstaande veelbelovende studies, is er nog steeds enige discussie over duurzaamheid (met name in termen van langdurige therapietrouw) en veiligheid van koolhydraatarme diëten.
Het gaat dan vooral over termijnen van meer dan 1 jaar en de vergelijking tussen low-carb diëten en low-fat (en daarmee ook laag calorische) diëten, waarmee hetzelfde effect zou bereikt zijn. (19-22)
Bovendien gaat het hier ook over het effect op bepaalde klinische markers die in eerste instantie een direct gevolg kunnen zijn van gewichtsverlies, maar nutritionele interventie kan niet enkel over gewichtsverlies en een snelle oplossing gaan, maar moet ook over het volhouden van een bepaald dieet, dus over de duurzaamheid, gaan.
Een dieet laag in koolhydraten voorziet je lichaam van alle nodige energie en voedingsstoffen en is bovendien een heel smakelijk voedingspatroon dat je als levensstijl kan beschouwen.
Een laag calorische dieet kan nooit een levensstijl worden zonder tekorten aan voedingsstoffen en energie voor je lichaam wat op lange termijn dan wel negatieve gevolgen kan hebben op je algehele gezondheid.
En hoewel de T2D-richtlijnen van het Britse National Institute for Health and Care Excellence momenteel niet specifiek een koolhydraatarm dieet adviseren, adviseren ze voedingsmiddelen met een lage glycemische index (GI) als onderdeel van een multi-componentbehandeling van T2D. (23)
Observaties van een eerdere pilot study voor verbetering van de dienstverlening in de Norwood artsenpraktijk suggereerde dat patiënten met T2D een klinisch significante verbetering van de glycemische controle zouden kunnen bereiken door de inname van koolhydraten te beperken. (24)
Bovendien kan het beperken van koolhydraten ook een positief effect hebben op andere aspecten van het metabool syndroom, waaronder obesitas, hypertriglyceridemie en niet-alcoholische leververvetting. (25-31)
In deze praktijk zagen de artsen over de loop van 3 decennia het aantal gevallen van Diabetes Type 2 verachtvoudigen!
Het aantal ging van 57 diagnoses in 1987 naar 472 in 2018.
Aangemoedigd door de toenemende hoeveelheid bewijs en de vraag van patiënten naar effectievere leefstijlbegeleiding bij T2D , werd in deze praktijk sinds 2013, routinematig advies over een koolhydraatarm dieet aangeboden aan zowel nieuw gediagnosticeerde patiënten, als aan patiënten met bestaande of pre-diabetes T2.
Ze werden dus geïnformeerd over de mogelijke opties die ze hadden om hun gezondheidsprobleem aan te pakken.
We zien in de praktijk ook mensen die geen nutritionele interventie wensen. Ze willen niets veranderen aan hun voedingspatroon en nemen liever medicatie. Dat is uiteraard hun recht en hun eigen keuze.
Echter zien we nog vaker, dat mensen gewoon niet geïnformeerd worden!
Niet over wat insuline eigenlijk is of doet, laat staat over insulineresistentie en de gevolgen ervan.
Ze krijgen in eerste instantie medicatie voorgeschreven en als die na verloop van tijd niet meer voldoet, dan wordt er extra medicatie ingezet en op den duur moeten ze insuline spuiten.
Verder worden ze een klassiek, caloriebeperkt dieet voorgeschreven met (bruin) brood, veel fruit, groenten en niet te veel vlees/vis en een beetje vet, maar dan al zeker geen verzadigd vet.
Wat denk je dat die suiker dan weer doet? Wat denk je dat die insuline dan weer doet?
Dat is dweilen met de kraan open!
Zo had ik laatst nog een lieve dame op consult die al jaren diabetes Type 2 heeft en toen ze naar haar diabetesdiëtiste belde om de melden dat ze een serieuze hypo had, dan kreeg ze het advies om een koekje te eten en nadien nog eens te meten.
Nooit heeft iemand deze patiënt uitgelegd wat het eten van (veel) suikers/koolhydraten precies doen met je bloedglucose, hoe glucose in je bloed getransporteerd wordt, welke rol insuline daarin speelt, etc…
Dit is mijn inziens basisinformatie die aan elke patiënt moet gegeven worden.
Wanneer deze mensen begrijpen hoe insuline werkt en welke invloed voeding heeft, dan kan je ze de mogelijkheid bieden om de oorzaak aan te pakken en niet het symptoom.
En dat is wat in de Nordwood artsenpraktijk sinds 2013 routinematig werd gedaan. (24)(31)
Deze mensen kregen een keuze!
Tegen 2019 hadden 128 (27%) patiënten met T2D en 71 mensen met prediabetes ervoor gekozen om gedurende +/- 2 jaar een koolhydraatarm dieet te volgen.
Er werd gebruik gemaakt van de reguliere ‘één-op-één’ consulten, aangevuld met groepsconsultaties, om patiënten te helpen de glycemische gevolgen van hun voedingskeuzes beter te begrijpen, met een bijzondere focus op suiker, koolhydraten en voedingsmiddelen met een hogere glycemische index.
Ze werden vanaf het begin van de voedingsinterventie gemonitord en hun resultaten werden via computer bijgehouden en opgevolgd.
Van deze deelnemers waren er 40 nieuw gediagnosticeerd met diabetes T2 en dus namen zij geen diabetes medicatie bij aanvang van het dieet.
34 deelnemers hadden reeds gevestigde diabetes die enkel via dieet gemedieerd werd.
Bij slechts 4 deelnemers werd Metformine gestart.
De overige 54 mensen gebruiken bij aanvang wel diabetes medicatie.
In deze groep werden 29 medicijnen stopgezet, waarbij soms meer dan één bij een bepaalde patiënt.
Hierdoor werden 19 van de 54 mensen die eerder medicatie gebruiken medicatievrij wat resulteerde in een totaal van 89 mensen met diabetes T2 die bij het laatste opvolgconsult zonder medicatie behandeld werden.
Deze benadering van koolhydraatarm voedingsadvies voor patiënten met T2D en prediabetes werd gedurende 6 jaar met succes opgenomen in hun reguliere eerstelijnszorg.
Er waren statistisch significante verbeteringen voor gewicht, HbA1c, lipidenprofielen en bloeddruk, alsook cardiometabole variabelen.
Bovendien waren er aanzienlijke besparingen op het geneesmiddelenbudget.
Deze resultaten suggereren dat er behoefte is aan meer empirisch onderzoek naar de effecten van een koolhydraatarm dieet en glycemische controle op lange termijn, met registratie en evaluatie van bijkomende effecten op andere metabole variabelen.
Aan het einde van de evaluatieperiode telde het Norwood huisartsenpraktijkregister voor T2D in totaal 473 patiënten.
Dit cohort van 128 vertegenwoordigt 27%.
Hiervan waren 83 mannen (63%) en de gemiddelde leeftijd was 63 jaar.
Ze werden geregistreerd als zijnde op een koolhydraatarm dieet voor een gemiddelde duur van 23 maanden.
Voor degenen met T2D was er een statistisch significante vermindering van alle belangrijke variabelen, behalve een statistisch significante toename van high-density lipoproteïne (HDL) cholesterol. De ‘goede’ cholesterol dus.
Voor patiënten met T2D daalde het mediane (IQR) gewicht van 99,7 (86,2; 109,3) kg tot 91,4 (79; 101,1) kg.
HbA1c daalde gemiddeld ( IQR) van 65,5 (55, 82) mmol / mol tot 48 (43, 55) mmol / mol.
Voor patiënten met prediabetes daalde de mediane (IQR) HbA1c van 44 (43, 45) mmol / mol naar 39 (38, 41) mmol / mol.
Geneesmiddelvrije T2D-remissie trad op bij 46% van de deelnemers.
Bij patiënten met prediabetes bereikte 93% een normale HbA1c.
In totaal vielen 121 van de 128 patiënten (94,4%) af.
Zeven patiënten verloren geen gewicht of kwamen aan, maar deze zeven personen hadden een gemiddelde verbetering in HbA1c van 21,1 mmol / mol, vergelijkbaar met het gemiddelde voor de hele groep.
Regressieanalyse toonde weinig algemene relatie tussen de omvang van het gewichtsverlies (voorspeller) en verbetering van HbA1c (uitkomst).
Er werd wel een significante afname van de verhouding totaal- en LDL-cholesterol, triglyceriden en totaal / HDL-cholesterol en een significante toename van HDL-cholesterol waargenomen bij patiënten met T2D.
Er trad een gemiddelde afname van de systolische en diastolische bloeddruk op van respectievelijk 11 en 5,1 mm Hg. (32)
In de klinische praktijk is het voor patiënten bemoedigend om te horen dat bijna iedereen die voor een koolhydraatarm dieet kiest, zijn prediabetes kan zien verdwijnen naast aanvullende verbeteringen in gewicht, bloeddruk en lipidenprofielen.
Dit ‘remissiepercentage van prediabetes’ van 93% kan een nieuwe boodschap van hoop zijn.
In eerdere discussies over koolhydraatarme diëten was de mogelijke vervanging van koolhydraten in de voeding door vet, een reden tot bezorgdheid over de eventuele impact op cardiovasculaire markers.
Ondertussen is uit meerdere studies gebleken dat gezonde (verzadigde) vetten geen hoger risico opleveren, maar juist goed voor ons zijn. (29)(31)
Ook in deze cohort ondersteunen de bevindingen met betrekking tot lipidenprofielen de meta-analyse van Gjuladin-Hellon et al, die concludeerden dat ‘grote gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken van ten minste 6 maanden met koolhydraatbeperking superieur lijken in het verbeteren van lipidenmarkers in vergelijking met vetarme diëten.‘ (33)
Gezien de verbeterde gemiddelde HbA1c, lipidenprofielen, gewicht en bloeddruk, zijn ze in de Nordwood praktijk ook optimistisch over een verbeterd cardiovasculair risico. (32)
lees meer in Goede en slechte vetten , welke zijn de Gezonde vetten en waarom Het gevaar van geraffineerde plantaardige oliën.
Goede begeleiding bij koolhydraatarme dieet interventie is een must
Er moet wel duidelijk gesteld worden dat het gaat om mensen die professionele begeleiding en opvolging kregen.
Start nooit zomaar ongeïnformeerd een dieet, hetzij koolhydraatarm, hetzij caloriearm, gelijk wat.
Zeker niet wanneer je medicijnen gebruikt!
Informeer je en laat je begeleiden. Stop nooit zomaar medicatie!
Raadpleeg je arts/deskundige en werk samen met een nutritionist met kennis van koolhydraatarme/ ketogene diëten.
Ervaring leert ons dat diabetes medicatie vaak heel snel moet afgebouwd of stopgezet worden. Dan spreken we niet over weken, maar vaak slechts over dagen!
Ga dus niet zomaar zelf experimenteren en laat je begeleiden.
Zeker wanneer het insuline betreft, want die moet vaak van meet af aan aangepast (verminderd) worden.
Onder andere, Dr David Unwin van de Nordwood praktijk, heeft hierover een ‘handleiding’ geschreven voor medici/clinici. (34)
Belangrijke overwegingen
Clinici die overwegen om een koolhydraatarm dieet te adviseren voor patiënten die al antidiabetica gebruiken, raden ze aan om al zeker volgende 3 belangrijke overwegingen te maken:
- Of de combinatie geneesmiddel / dieet een risico op hypoglykemie inhoudt. Insuline is hiervoor een duidelijke boosdoener, net als sommige orale middelen zoals gliclazide. Zorgvuldige meting van bloedglucose, dosisverlaging en / of stopzetting van deze medicatie is cruciaal voor de veiligheid van de patiënt.
- Natrium-glucose-cotransporter-2 (SGLT2) -remmers, gecombineerd met een koolhydraatarm dieet, kunnen mogelijk leiden tot diabetische ketoacidose die gemaskeerd kan worden door relatieve normoglycemie. Deze klasse van medicijnen moet in deze context worden vermeden.
- Zoals aangetoond in hun evaluatiegegevens en elders, wordt het verlagen van koolhydraten in de voeding geassocieerd met een verlaging van de bloeddruk. Bij patiënten die al antihypertensiva gebruiken, kan dit leiden tot symptomatische hypotensie, waardoor dosisverlaging en / of stopzetting van de schuldige medicatie nodig is. (35)
Diabetesmedicatie en antihypertensiva
Het voorschrijven van T2D-medicatie in de context van een koolhydraatbeperkt dieet was het onderwerp van een review in de British Journal of General Practice, waarin staat dat het dieet veilig is met Metformine, de meest voorgeschreven antidiabetica.
Naast het ‘afschrijven’ van antidiabetica, blijkt uit de analyse van de Norwood huisartsenpraktijk over hypertensie, die afzonderlijk werd gepubliceerd, dat 20% van de antihypertensiva ook werd stopgezet vanwege significante verbeteringen mbt de bloeddruk. (34)(35)
Het belang van goede begeleiding en ondersteuning
Kwalitatieve ondersteuning op lange termijn, voor gelijk welke aanpak, is van vitaal belang voor het behalen van blijvende resultaten bij mensen met T2D, een punt dat wordt versterkt door de afname van het remissiepercentage van T2D die in de follow-up van de DiRECT-studie (Diabetes Remission Clinical Trial) in de loop van de tijd te zien is. (36)
Een recente, gerandomiseerde gecontroleerde haalbaarheidsstudie heeft aangetoond dat het ook in de praktijk haalbaar is voor verpleegkundigen om follow-upondersteuning te bieden als onderdeel van een koolhydraatarme dieetinterventie voor patiënten met T2D. (37)
De recenste meta-analyse van klinische studies over de effecten van het ketogene dieet op glycemische controle bij diabetespatiënten concludeert dat “het ketogene dieet superieur is aan controles in termen van glykemische controle en lipidenprofielverbeteringen, en de resultaten zijn significant genoeg om het aan te bevelen als aanvullende behandeling voor type 2 diabetes.” (38)
Wat kies jij?
Laat dit artikel een inspiratie en aanmoediging zijn.
Weet dat er andere opties zijn.
Weet dat diabetes Type 2 omkeerbaar is en dat je er zelf iets kan aan doen door middel van de correcte voeding en met de juiste begeleiding en ondersteuning.
Met andere woorden, er is altijd hoop en het is nooit te laat om je gezondheid terug in eigen handen te nemen, te starten bij het aanpakken van je voeding en levensstijl.
Praat erover met je arts, want
Wetenschappelijk bewijs is er meer dan genoeg!
Een interessant boek is het recente werk van Dr. Mulatya.
Diabetes and other chronic diseases reversed: The drug-free remedy
Het boek is het resultaat van een observationele studie van patiënten met koolhydraatarme, vetarme (LCHF) diëten in het Mulatya Memorial Hospital, tussen februari 2018 en juli 2019.
Het behandelt toepassingen van LCHF-diëten bij de behandeling en het managen van diabetes en zijn complicaties, epilepsie bij volwassenen, lymfoedeem, cardiomyopathie, pulmonale arteriële hypertensie, chronisch pijnsyndroom, zoals bijvoorbeeld ernstige reumatoïde artritis, prostaatkanker, psychiatrische stoornissen, obesitas, neurodegeneratieve ziekten, etc.
Prof. Tim Noakes, is emeritus professor in sport-, voedings- en bewegingswetenschappen aan de Universiteit van Kaapstap en een wereldautoriteit in het vakgebied. Hij wordt erkend voor zijn jarenlange harde werk en toewijding op het gebied van voedingswetenschappen en sportgeneeskunde.
Professor Noakes heeft 2028 (alle citaties) en 1696 (exclusief zelfcitaties) gerangschikt van de 100.000 top-geciteerde wetenschappers in alle disciplines volgens een artikel dat deze week door PLoS Biology is gepubliceerd. Hij staat wereldwijd op de 3e plaats in Sports Science en op de 1e plaats in Sports Scientists waarvan de eerste publicatie in 1973 of later was. Dit wordt natuurlijk toegejuicht aangezien professor Noakes buitengewoon hard heeft gewerkt om de waarheid naar de wetenschap en de gemeenschap te brengen
Dit zegt hij over het boek :
Dit boek is zo belangrijk omdat het dr. Mulatya’s persoonlijke, maar anekdotische ervaring met het omkeren van zijn eigen diabetes gebruikt, om de harde wetenschap te introduceren die verklaart waarom zijn persoonlijke wonder helemaal geen wonder is. Het is alleen een wonder voor degenen die weigeren zich met dat zwaarbevochten bewijs bezig te houden.
Prof. Noakes is ook de oprichter van The Noakes Foundation en Chief Medical Director van Nutrition Network, waar ik zelf ook de opleiding “LCHF for Dietitians : Professional Online Training in LCHF for Health Promotion and Medical Nutrition Therapy” gevolgd heb.
Overweeg je om te starten met een keto/koolhydraatarm dieet en wil je daarbij begeleiding?
Heb je vragen omtrent coaching?
Neem dan vrijblijvend contact op.
Bronnen en referenties
- Choi YJ, Jeon SM, Shin S. Impact of a Ketogenic Diet on Metabolic Parameters in Patients with Obesity or Overweight and with or without Type 2 Diabetes: A Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Nutrients. 2020;12(7):E2005. Published 2020 Jul 6. doi:10.3390/nu12072005
- Feinman RD, Pogozelski WK, Astrup A, et al. Dietary carbohydrate restriction as the first approach in diabetes management: critical review and evidence base [published correction appears in Nutrition. 2019 Jun;62:213]. Nutrition. 2015;31(1):1-13. doi:10.1016/j.nut.2014.06.011
- Westman EC, Tondt J, Maguire E, Yancy WS Jr. Implementing a low-carbohydrate, ketogenic diet to manage type 2 diabetes mellitus. Expert Rev Endocrinol Metab. 2018;13(5):263-272. doi:10.1080/17446651.2018.1523713
- Hallberg SJ, McKenzie AL, Williams PT, et al. Effectiveness and Safety of a Novel Care Model for the Management of Type 2 Diabetes at 1 Year: An Open-Label, Non-Randomized, Controlled Study [published correction appears in Diabetes Ther. 2018 Mar 5;:]. Diabetes Ther. 2018;9(2):583-612. doi:10.1007/s13300-018-0373-9
- Hallberg SJ, McKenzie AL, Williams PT, et al. Author Correction: Effectiveness and Safety of a Novel Care Model for the Management of Type 2 Diabetes at 1 Year: An Open-Label, Non-Randomized, Controlled Study. Diabetes Ther. 2018;9(2):613-621. doi:10.1007/s13300-018-0386-4
- Van Zuuren EJ, Fedorowicz Z, Kuijpers T, Pijl H. Effects of low-carbohydrate- compared with low-fat-diet interventions on metabolic control in people with type 2 diabetes: a systematic review including GRADE assessments. Am J Clin Nutr. 2018 Aug 1;108(2):300-331. doi: 10.1093/ajcn/nqy096. PMID: 30007275.
- McKenzie AL, Hallberg SJ, Creighton BC, et al. A Novel Intervention Including Individualized Nutritional Recommendations Reduces Hemoglobin A1c Level, Medication Use, and Weight in Type 2 Diabetes. JMIR Diabetes. 2017;2(1):e5. Published 2017 Mar 7. doi:10.2196/diabetes.6981
- Saslow LR, Daubenmier JJ, Moskowitz JT, et al. Twelve-month outcomes of a randomized trial of a moderate-carbohydrate versus very low-carbohydrate diet in overweight adults with type 2 diabetes mellitus or prediabetes. Nutr Diabetes. 2017;7(12):304. Published 2017 Dec 21. doi:10.1038/s41387-017-0006-9
- Meng Y, Bai H, Wang S, Li Z, Wang Q, Chen L. Efficacy of low carbohydrate diet for type 2 diabetes mellitus management: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Diabetes Res Clin Pract. 2017 Sep;131:124-131. doi: 10.1016/j.diabres.2017.07.006. Epub 2017 Jul 8. PMID: 28750216
- Maekawa S, Kawahara T, Nomura R, et al. Retrospective study on the efficacy of a low-carbohydrate diet for impaired glucose tolerance. Diabetes Metab Syndr Obes. 2014;7:195-201. Published 2014 Jun 13. doi:10.2147/DMSO.S62681
- Jonasson L, Guldbrand H, Lundberg AK, Nystrom FH. Advice to follow a low-carbohydrate diet has a favorable impact on low-grade inflammation in type 2 diabetes compared with advice to follow a low-fat diet. Ann Med. 2014;46(3):182-187. doi:10.3109/07853890.2014.894286
- Ajala O, English P, Pinkney J. Systematic review and meta-analysis of different dietary approaches to the management of type 2 diabetes. Am J Clin Nutr. 2013;97(3):505-516. doi:10.3945/ajcn.112.042457
- Westman EC, Yancy WS Jr, Mavropoulos JC, Marquart M, McDuffie JR. The effect of a low-carbohydrate, ketogenic diet versus a low-glycemic index diet on glycemic control in type 2 diabetes mellitus. Nutr Metab (Lond). 2008;5:36. Published 2008 Dec 19. doi:10.1186/1743-7075-5-36
- Yancy WS Jr, Foy M, Chalecki AM, Vernon MC, Westman EC. A low-carbohydrate, ketogenic diet to treat type 2 diabetes. Nutr Metab (Lond). 2005;2:34. Published 2005 Dec 1. doi:10.1186/1743-7075-2-34
- Meng Y, Bai H, Wang S, Li Z, Wang Q, Chen L. Efficacy of low carbohydrate diet for type 2 diabetes mellitus management: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Diabetes Res Clin Pract. 2017 Sep;131:124-131. doi: 10.1016/j.diabres.2017.07.006. Epub 2017 Jul 8. PMID: 28750216.
- Gjuladin-Hellon T, Davies IG, Penson P, Amiri Baghbadorani R. Effects of carbohydrate-restricted diets on low-density lipoprotein cholesterol levels in overweight and obese adults: a systematic review and meta-analysis. Nutr Rev. 2019 Mar 1;77(3):161-180. doi: 10.1093/nutrit/nuy049. PMID: 30544168.
- Davies MJ, D’Alessio DA, Fradkin J, Kernan WN, Mathieu C, Mingrone G, Rossing P, Tsapas A, Wexler DJ, Buse JB. Management of Hyperglycemia in Type 2 Diabetes, 2018. A Consensus Report by the American Diabetes Association (ADA) and the European Association for the Study of Diabetes (EASD). Diabetes Care. 2018 Dec;41(12):2669-2701. doi: 10.2337/dci18-0033. Epub 2018 Oct 4. PMID: 30291106; PMCID: PMC6245208.
- American Diabetes Association. 5. Facilitating Behavior Change and Well-being to Improve Health Outcomes: Standards of Medical Care in Diabetes-2020. Diabetes Care. 2020 Jan;43(Suppl 1):S48-S65. doi: 10.2337/dc20-S005. PMID: 31862748.
- Davis NJ, Tomuta N, Schechter C, Isasi CR, Segal-Isaacson CJ, Stein D, Zonszein J, Wylie-Rosett J. Comparative study of the effects of a 1-year dietary intervention of a low-carbohydrate diet versus a low-fat diet on weight and glycemic control in type 2 diabetes. Diabetes Care. 2009 Jul;32(7):1147-52. doi: 10.2337/dc08-2108. Epub 2009 Apr 14. PMID: 19366978; PMCID: PMC2699720.
- Hallberg SJ, McKenzie AL, Williams PT, et al. Effectiveness and Safety of a Novel Care Model for the Management of Type 2 Diabetes at 1 Year: An Open-Label, Non-Randomized, Controlled Study [published correction appears in Diabetes Ther. 2018 Mar 5;:]. Diabetes Ther. 2018;9(2):583-612. doi:10.1007/s13300-018-0373-9
- Hallberg SJ, McKenzie AL, Williams PT, et al. Author Correction: Effectiveness and Safety of a Novel Care Model for the Management of Type 2 Diabetes at 1 Year: An Open-Label, Non-Randomized, Controlled Study. Diabetes Ther. 2018;9(2):613-621. doi:10.1007/s13300-018-0386-4
- Sacks FM, Bray GA, Carey VJ, et al. Comparison of weight-loss diets with different compositions of fat, protein, and carbohydrates. N Engl J Med. 2009;360(9):859-873. doi:10.1056/NEJMoa0804748
- NICE. Type 2 diabetes in adults: management, 2015
- Unwin, D. and Unwin, J. (2014), Low carbohydrate diet to achieve weight loss and improve HbA1cin type 2 diabetes and pre‐diabetes: experience from one general practice. Practical Diabetes, 31: 76-79. https://doi.org/10.1002/pdi.1835
- Malhotra A, DiNicolantonio JJ, Capewell S. It is time to stop counting calories, and time instead to promote dietary changes that substantially and rapidly reduce cardiovascular morbidity and mortality. Open Heart. 2015;2(1):e000273. Published 2015 Aug 10. doi:10.1136/openhrt-2015-000273
- Santos FL, Esteves SS, da Costa Pereira A, Yancy WS Jr, Nunes JP. Systematic review and meta-analysis of clinical trials of the effects of low carbohydrate diets on cardiovascular risk factors. Obes Rev. 2012;13(11):1048-1066. doi:10.1111/j.1467-789X.2012.01021.x
- Volek JS, Phinney SD, Forsythe CE, et al. Carbohydrate restriction has a more favorable impact on the metabolic syndrome than a low fat diet. Lipids. 2009;44(4):297-309. doi:10.1007/s11745-008-3274-2
- Gjuladin-Hellon T, Davies IG, Penson P, Amiri Baghbadorani R. Effects of carbohydrate-restricted diets on low-density lipoprotein cholesterol levels in overweight and obese adults: a systematic review and meta-analysis. Nutr Rev. 2019 Mar 1;77(3):161-180. doi: 10.1093/nutrit/nuy049. PMID: 30544168.
- Forsythe CE, Phinney SD, Feinman RD, et al. Limited effect of dietary saturated fat on plasma saturated fat in the context of a low carbohydrate diet. Lipids. 2010;45(10):947-962. doi:10.1007/s11745-010-3467-3
- Volek JS, Feinman RD. Carbohydrate restriction improves the features of Metabolic Syndrome. Metabolic Syndrome may be defined by the response to carbohydrate restriction. Nutr Metab (Lond). 2005 Nov 16;2:31. doi: 10.1186/1743-7075-2-31. PMID: 16288655; PMCID: PMC1323303.
- Seshadri P, Iqbal N, Stern L, et al. A randomized study comparing the effects of a low-carbohydrate diet and a conventional diet on lipoprotein subfractions and C-reactive protein levels in patients with severe obesity [published correction appears in Am J Med. 2006 Feb;119(2):191]. Am J Med. 2004;117(6):398-405. doi:10.1016/j.amjmed.2004.04.009
- Unwin D, Khalid AA, Unwin J, et al – Insights from a general practice service evaluation supporting a lower carbohydrate diet in patients with type 2 diabetes mellitus and prediabetes: a secondary analysis of routine clinic data including HbA1c, weight and prescribing over 6 years. BMJ Nutrition, Prevention & Health 2020;bmjnph-2020-000072. doi: 10.1136/bmjnph-2020-000072
- Gjuladin-Hellon T, Davies IG, Penson P, Amiri Baghbadorani R. Effects of carbohydrate-restricted diets on low-density lipoprotein cholesterol levels in overweight and obese adults: a systematic review and meta-analysis. Nutr Rev. 2019 Mar 1;77(3):161-180. doi: 10.1093/nutrit/nuy049. PMID: 30544168.
- Murdoch C, Unwin D, Cavan D, Cucuzzella M, Patel M. Adapting diabetes medication for low carbohydrate management of type 2 diabetes: a practical guide. Br J Gen Pract. 2019 Jul;69(684):360-361. doi: 10.3399/bjgp19X704525. PMID: 31249097; PMCID: PMC6592353
- Unwin DJ, Tobin SD, Murray SW, Delon C, Brady AJ. Substantial and Sustained Improvements in Blood Pressure, Weight and Lipid Profiles from a Carbohydrate Restricted Diet: An Observational Study of Insulin Resistant Patients in Primary Care. Int J Environ Res Public Health. 2019 Jul 26;16(15):2680. doi: 10.3390/ijerph16152680. PMID: 31357547; PMCID: PMC6695889.
- Lean ME, Leslie WS, Barnes AC, Brosnahan N, Thom G, McCombie L, Peters C, Zhyzhneuskaya S, Al-Mrabeh A, Hollingsworth KG, Rodrigues AM, Rehackova L, Adamson AJ, Sniehotta FF, Mathers JC, Ross HM, McIlvenna Y, Stefanetti R, Trenell M, Welsh P, Kean S, Ford I, McConnachie A, Sattar N, Taylor R. Primary care-led weight management for remission of type 2 diabetes (DiRECT): an open-label, cluster-randomised trial. Lancet. 2018 Feb 10;391(10120):541-551. doi: 10.1016/S0140-6736(17)33102-1. Epub 2017 Dec 5. PMID: 29221645.
- Morris E, Aveyard P, Dyson P, Noreik M, Bailey C, Fox R, Jerome D, Tan GD, Jebb SA. A food-based, low-energy, low-carbohydrate diet for people with type 2 diabetes in primary care: A randomized controlled feasibility trial. Diabetes Obes Metab. 2020 Apr;22(4):512-520. doi: 10.1111/dom.13915. Epub 2019 Nov 25. PMID: 31709697; PMCID: PMC7079070.
- Alarim RA, Alasmre FA, Alotaibi HA, Alshehri MA, Hussain SA. Effects of the Ketogenic Diet on Glycemic Control in Diabetic Patients: Meta-Analysis of Clinical Trials. Cureus. 2020 Oct 5;12(10):e10796. doi: 10.7759/cureus.10796. PMID: 33163300; PMCID: PMC7641470.
