Het mogelijke gevaar van vasten
Vasten staat gelijk aan detox en wordt al sinds de oudheid toegepast omwille van zowel geloof als een soort van ontgifting van het lichaam.
Maar er is een verschil wanneer het gaat om absoluut vasten, deze vorm van vasten gebeurt meestal om religieuze doeleinden.
Gedurende deze periode van vasten mag er niet gegeten of gedronken worden.
Hier wordt vasten gecombineerd met dehydratatie wat voor problemen kan zorgen.
Het is ook veel moeilijker en mogelijke bijverschijnselen zoals hoofdpijn, spierkrampen, maar ook andere medische complicaties kunnen zich voordoen.
Vasten mag dan al veel voordelen hebben, maar het is niet geschikt voor iedereen.
Wie vast er beter niet?
In bepaalde gevallen is therapeutisch vasten totaal uit den boze, zoals bij :
- Mensen met malnutritie of ondergewicht
- Kinderen / jongeren onder de 18 jaar (zij zijn in volle groei)
- Zwangere vrouwen (zij dragen een groeiende baby en hebben alle voedingsstoffen nodig)
- Vrouwen die borstvoeding geven (om dezelfde reden als zwangere vrouwen)
- Voorzichtigheid is geboden bij mensen die leiden aan jicht / artritis
- Mensen medicatie nemen
- Type 1 of type 2 diabetes hebben
- Mensen die last hebben van brandend maagzuur
Zij mogen nooit zomaar vasten zonder hun dokter te raadplegen.
Update 17/09/2021 – nieuwe studie
Nutritional ketosis is well-tolerated, even in type 1 diabetes: the ZeroFive100 Project;
Zo luidt de titel van deze recente ‘proof-of-concept’ studie, waarin werd aangetoond dat nutritionele ketose zeer goed getolereerd wordt, zelfs in type 1 diabeten. (1)
Het objectief van de studie was om de haalbaarheid van in vastende toestand te sporten gedurende 5 dagen te testen. Dit zowel in niet-diabeten als in mensen met diabetes type 1.
lees er meer over in Nutritionele Ketose en Vasten bij diabetes type 1.
'Refeeding' Syndrome
Bij langere vasten is er ook gevaar voor wat men noemt het ‘Refeeding Syndrome’.
Zeker wanneer het personen betreft met malnutritie, anorexia, ondergewicht enzovoort.
Zij hebben geen (groot) vetreserve om mee te starten en gedurende deze lange perioden van vasten kan hun lichaam mogelijk functionele eiwitten afbreken voor de hoogst nodige energievoorzieningen.
Dit syndroom is echter uiterst ongewoon bij goed gevoede mensen met voldoende vetreserve, maar zelfs dan kan dit zich in zeldzame gevallen nog voordoen, vooral dan wanneer de periode van vasten langer dan 5 dagen per keer wordt aangehouden.
Het ‘refeeding syndroom’ komt voor wanneer de elektrolyten, in het bijzonder fosfor en magnesium helemaal uitgeput zijn door malnutritie.
In het kort komt het er op neer dat wanneer iemand met uitgeputte reserves na een periode van vasten opnieuw gaat eten, het voedsel zorgt voor een (enorme) stijging van insuline.
Dit stimuleert de synthese van glycogeen, vet en proteïnen, allemaal zaken waarvoor mineralen zoals fosfor, magnesium, enz… nodig zijn.
Wanneer de reserves al uitgeput waren, kan het lichaam deze enorme vraag niet aan en krijgen we te maken met een ‘power down’ waarbij spierzwakte en spierafbraak word gezien.
Dit kan ook de hartspier en de ademhalingsspieren aantasten.
Magnesiumtekort kan leiden tot spierkrampen, verwardheid en in ernstige gevallen zelfs tot beroerte.
Kalium– en magnesium uitputting kunnen hartritmestoornissen veroorzaken en soms zelfs tot een hartinfarct leiden.
De plotse hogere insulinegehaltes tijdens ‘refeeding’ kunnen ook zorgen dat de nieren meer zout en water vasthouden wat leidt tot gezwollen enkels en voeten.
Langere vastenperiodes mogen ook geen ‘enkel water’ vasten zijn, maar includeren best het drinken van bouillon. Bij voorkeur huisgemaakt!
Dit zorgt voor de nodige aanbreng van fosfor en andere proteïnen en elektrolyten.
Best wordt bij langdurig vasten ook dagelijks een multi-vitamine genomen.
Dit mag sommigen misschien een beetje afschrikken, maar langere periodes van vasten zijn dan ook niet aan te raden, zeker niet zonder medische begeleiding.
Langs de andere kant zijn er ook heel wat succesverhalen over vasten.
Conclusie
Vasten is een zeer krachtige tool MAAR is niet voor iedereen geschikt!
Zorg dus dat je voldoende informatie hebt ingewonnen en laat je begeleiden!
Ben je geïnteresseerd in vasten en zou je het willen proberen, dan raad ik je aan om eerst het boek Van Dr. Fung te lezen en dus niet zomaar even vasten gaat proberen.
Dr. Jason Fung MD, with Jimmy More – The complete guide to fasting
Op de website The Fasting Method vind je veel informatie en video’s die zeker het bekijken waard zijn.
Ook studierapporten en verhalen van mensen zijn terug te vinden op de site van Dr. Fung.
Wil je graag begeleiding op maat van een gecertificeerde coach, neem contact met me op en dan werken we samen aan jouw nieuwe Ketogene levensstijl!
andere referenties
- Drenick EJ, Swendseid ME, Blahd WH, Tuttle SG. “Prolonged Starvation as Treatment for Severe Obesity”. JAMA. 1964;187(2):100–105. doi:10.1001/jama.1964.03060150024006
- George F. Cahill, Jr. , “Fuel Metabolism in Starvation” , Annual Review of Nutrition 2006 26:1, 1-22
- I.C. Gilliland, “Total fasting in the treatment of obesity”. Postgraduate Medical Journal 44, no.507 (1968) : 58-61
- M.A. Camp and M. Allon, “Severe hypophosphatemia in hospitalized patients” Mineral and electrolyte Metabolism 16, no. 6 (1990) : 365 -8
- M.A Crook, V Hally, J.V Panteli, The importance of the refeeding syndrome Nutrition,Volume 17, Issues 7–8,2001 : 632-7
- Stewart WK, Fleming LW. Features of a successful therapeutic fast of 382 days’ duration. Postgrad Med J. 1973;49(569):203–209.
- Francis Gano Benedict, A Study of Prolonged Fasting (Washington, DC : Carnegie Institute of Washington, 1915) : 27,42,182.
referentie update 18/09/2021
- Lake I. Nutritional ketosis is well-tolerated, even in type 1 diabetes: the ZeroFive100 Project; a proof-of-concept study. Curr Opin Endocrinol Diabetes Obes. 2021 Oct 1;28(5):453-462. doi: 10.1097/MED.0000000000000666. PMID: 34334612.
